Nieuwe perspectieven op tafel
Als adviseur van familiebedrijven voel je je soms onmachtig. Je hebt ook geen echte oplossing voor de vraagstukken waar jouw klanten voor komen te staan. Wanneer er om onverklaarbare redenen geen echte vooruitgang komt en het bedrijf achterblijft in zijn groei. Als er energieverlies is bij de mensen of onderling gedoe – wat het plezier in het ondernemen bederft. Als er onduidelijkheid is over de strategie of een gebrek aan krachtig leiderschap. Wanneer er vooral over externe factoren geklaagd wordt in plaats van werk te maken van het antwoord op de uitdaging waarvoor ze (komen te) staan. Dan is er een andere aanpak nodig van jou als adviseur. Dan is het tijd om een context te creëren waarin doorbraken mogelijk worden, om opnieuw de creativiteit van de ondernemers aan te boren en nieuwe perspectieven op tafel te leggen.
Terugkerende problemen zijn signalen voor wat er werkelijk aan de hand is maar over het hoofd wordt gezien
Als adviseur wil je niets liever dan de vastlopende sporen in familiebedrijven doorbreken en met nieuwe perspectieven komen. Je wilt de ondernemers met wie je samenwerkt de juiste keuzes laten maken. Maar hoe doe je dat? Dat vraagt niet alleen dat je een andere expertise over familiebedrijven en hun marktkansen beheerst, dat vraagt ook om een andere basishouding en vaardigheden van jou als adviseur. Pro
Uitzoomen in plaats van inzoomen
Wanneer vraagstukken maar niet opgelost worden, wanneer problemen zich steeds weer voor doen, dan vraagt dat om een andere aanpak. We zoomen niet langer in op het analyseren en oplossen van een afgebakend deelgebied maar zoomen uit naar het geheel. Vanuit onze systemische blik zoomen we uit naar de meerdere systemen die van invloed zijn op de betrokken spelers. Daarmee verbreden we je perspectief en gaan we op zoek naar ieders vertrekpunt.
De kern van de zaak
In vijf stappen komen tot de kern van de zaak en kunnen we sneller werkzame stappen vooruit zetten. Je bereikt meer effect met minder energie in kortere tijd. Om iets wat goed gaat nog beter te maken, om iets wat slecht gaat te verbeteren. Je legt de structuur van de patronen bloot en ontdekt hefboompunten. Daardoor krijg je nieuwe perspectieven op de radar en laat je nieuwe oplossingen in de bestaande structuur binnenrollen.
Waarderende basishouding als adviseur
- Aanvaarden wat er is, focus op wat wel werkt
- Waarderend benoemen, complimenten zorgen voor doorbraken
- De betrokkenen zien als expert van probleem en oplossing
- Uitzoomen, kijken vanuit multipartijdigheid
- Zorgen voor veiligheid en vooruitgang
- De brug bouwen waarop je loopt
- In de schoenen van de ander durven staan
Stap 1. Anders waarnemen van ieders bijdrage
Een nieuw perspectief openen vraagt dat je anders leert kijken naar waar het eigenlijk over gaat. Pas dan kom je erachter hoe je bij je klanten nieuwe perspectieven op tafel krijgt en hoe je vooruitgang realiseert. Daarom gaan we met jou werken aan een andere basishouding van jou als adviseur zodat je die nieuwe perspectieven kunt toelaten, uitnodigen en openen. We maken je in de eerste plaats bewust van je eigen vertrekpunten en de positie die je makkelijk inneemt.
Er is
wat er is.
Daar is
een reden
voor.
Stap 2. Het speelveld en de spelers in kaart
Wanneer je adviseert aan familiebedrijven, dan stap je in een bijzondere dynamiek. Het systeem van familie, bedrijf en markt lopen dwars door elkaar heen. Mogelijk spelen er voor verschillende betrokkenen nog meer systemen die ook van invloed zijn. Een bron van veel verwarring en miscommunicatie. Wie heeft welk vertrekpunt, waar zitten overeenkomsten, waar verschillen? Ook wij als adviseur brengen ons eigen speelveld mee. Welk vertrekpunt heb ik als adviseur? Waar zit onze aandacht en waar kijken we minder? Wat wil jij als adviseur graag voor elkaar krijgen? En hoe nemen we onze eigen ambities, behoeftes en zorg voor anderen mee naar het speelveld van de klant?
Een speelveld
brengt orde
in de
chaos
Stap 3. De werkelijkheid onder ogen zien
In deze stap focussen we op de belangrijkste personen en factoren die bij het vraagstuk van belang zijn. Wat zijn de wetten van van samenwerking en groei? In welke systemen is iedereen betrokken en welke wetten zijn dan wanneer leidend? Waar legt eenieder de prioriteit en waar zorgt die persoon dan voor? Waar versterken jullie elkaar en waar lopen jullie langs elkaar heen of misschien wel voor de voeten? Werken jullie vanuit dezelfde vertrekpunten en verwachtingen?
Problemen zijn symptomen van gezonde systemen die ons de oplossing tonen
Stap 4. Het vraagstuk en de ideale oplossing formuleren
De vierde stap is dat de betrokkenen het probleem kernachtig formuleren en daarna met de gewenste oplossing hetzelfde doen. Je nodigt iedere betrokkene daarbij ook uit om in de schoenen van de ander te gaan staan. Daarmee laat je iedereen vanuit elkaars perspectief kijken. Het herformuleren vergt concentratie en gewaarzijn van iemands innerlijke beweging in de non-verbale communicatie. Soms krijg je pas nu signalen om de context alsnog groter te maken, zodat de werkelijke vraag op tafel kan komen. De uitdaging is om de oplossing aan de klanten te laten, zij zijn de expert. Je aanwezigheid en adequate vragen zorgen voor de verandering.
Respect voor je klant is: hem zijn eigen oplossing gunnen en niet de jouwe.
Stap 5. Veranderingen realiseren vanaf de zijlijn
Wanneer de echte vraag en de oplossingsrichting helder is voor alle betrokkenen, ontstaat de nodige verandering schijnbaar vanzelf. Vanaf de zijlijn stuur je het proces nog bij zodat ze blijven werken vanuit de waarderende basishouding. Mogelijk wordt er ook gevraagd om jouw inhoudelijke deskundigheid en/of die van jouw netwerk. Je trekt mogelijk nog een tijdje met elkaar op om de gewenste oplossingen ook daadwerkelijk te realiseren. Regelmatig zul je nog even gevraagd worden om te sparren. Je zult merken dat je misschien nog wel meer waardering krijgt voor je procesgerichte vragen, naast je inhoudelijke deskundigheid.
Durf vragen te stellen. Een vraag brengt verdieping en opent een nieuw perspectief.
Enkele vastlopende patronen
Soms loop je vast. Dan zit je vaak in een vastlopend patroon. Ergens zijn de krachten van ondernemen van gedrevenheid, verantwoordelijkheid en verbondenheid dan uit evenwicht. De signalen laten ons zien waar we moeten zoeken. Soms zijn lopen er een aantal patronen door elkaar.
- Vanuit vroeger vooruit – succes van verdienmodellen herhalen
- Taakverwarring - Systeemverwarring - Levensfaseverwarring
- Niet beschikbare plek – besmette plek – niet bestaande plek
- Wederzijdse afhankelijkheid - gevangen in grotere systemen
- Niet loslaten – niet vastpakken – geen richting
Nieuwe perspectieven op tafel
Hoe loods jij je klanten langs de sociale, bedrijfskundige en toekomstige vraagstukken van hun familiebedrijf? Wat willen de hindernissen en signalen jou werkelijk vertellen? Wie dat kan lezen krijgt nieuwe perspectieven op tafel. Afhankelijk van je eigen deskundigheid zoom je hier meer op of juist uit. Je weet je collega's te betrekken. Je zet samen met je klant de route uit op 1 A4. Dat geeft richting en houvast.
Meer weten
Wil jij je de systemische aanpak van familiebedrijven eigen maken? Wil je nieuwe perspectieven op tafel brengen? Schrijf je dan in voor de leergang Systemisch adviseren van familiebedrijven.