Conflict als geschenk
'Welles - nietes'. 'Het ligt niet aan mij.' 'Jij moet veranderen.' Dat is waar veel conflicten in verzanden en waar mensen elkaar echt dreigen kwijt te raken. Beide partijen houden vast aan hun eigen standpunt en hun eigen oplossing. Beide partijen luisteren niet echt naar de ander en horen alleen hoe ze zelf nog meer gelijk hebben. Geen van beiden geeft toe. In een compromis heeft niemand zin en zo verliezen beide partijen. Toch is er een oplossing mogelijk. Maar dat vraagt wel iets van alle betrokkenen.
Gelijk hebben of gelijk krijgen? Er is een 3e alternatief!
Veel conflicten - op het werk, in het gezin of in de politiek - slepen zich voort omdat beide partijen aan hun eigen standpunt vasthouden. Elke partij wil de ander niet echt serieus nemen en vreest zichzelf te verliezen als hij toegeeft. Stephen Covey leert ons in boek 'Het 3de alternatief' dat er meer mogelijk is dan 'jouw manier of mijn manier'. Alles begint met een open, accepterende houding ten aanzien van de ander en het op waarde schatten van diens opvattingen.
Conflict als geschenk
Onze standaardreacties zijn geworteld in een 'oerpatroon' waarin een verschil gelijk staat aan een bedreiging. De een maakt ruzie over verschillen en gaat vechten, de ander ontwijkt of negeert en slaat op de vlucht. We zien dat iemand woedend de vergadering uitloopt of zijn argumenten afzwakt en toegeeft. We horen mensen zeggen dat de ander moet veranderen. We bemerken dominant gedrag: "het gebeurt zoals ik het wil en niet anders." Allemaal vormen van conflicten.
Deze mensen begrijpen niet dat conflicten een teken van energie en kracht zijn. Dat in conflicten beide partijen iets te leren hebben. Het is voor beide partijen van zoveel belang, dat we er ons druk om maken. Beide partijen willen het anders. Hebben ze ook het lef om het conflict echt als meerwaarde te zien en over hun eigen schaduw heen te stappen?
Het derde alternatief
In een gesprek kun je de meest ingewikkelde problemen oplossen door het ik - jij denken los te laten en te gaan voor het derde alternatief: ik + jij.
De weg naar een 3e alternatief bevat vier stappen voor succes:
- Ik zie mezelf: besef wat je eigen motieven, vooroordelen en zwakke punten zijn.
- Ik zie en accepteer jou: als mens en niet als een stereotype.
- Ik zoek jou op: er is begrip voor jou, ik wil weten wat er omgaat in jouw hart, geest, ziel. Ik luister oprecht naar jou.
- Ik creëer synergie met jou: we erkennen waar het voor jou en mij echt om gaat. We komen samen tot een ‘win-winsituatie’.
Laten we een voorbeeld uit het boek nemen
Je bent een teamleider met krap budget. Je hebt een functioneringsgesprek met een van je medewerkers, in wie je de afgelopen tijd veel geïnvesteerd hebt om hem te laten herstellen en opnieuw in te laten stromen. Hij brengt vanuit een bescheiden houding in het gesprek naar voren dat hij meer salaris wil. Zijn collega's verdienen veel meer en doen hetzelfde werk. Je voelt je overrompeld door de vraag en raakt geïrriteerd en afwijzend. Je hebt immers al zoveel voor hem gedaan.
Je kunt op twee manieren reageren:
- vluchten door toe te geven (ja natuurlijk..) of je te verschuilen achter het budget (ja maar..).
- vechten door hem te kleineren (je hebt al veel meer gekost dan anderen), je waardering uitspreken zonder gevolgen (je bent geweldig maar krijgt niets extra's), de strijd aangaan (ik heb nooit opslag hoeven vragen) of een compromis sluiten (ik kan je geen opslag geven maar vrijdag mag je eerder weg).
Een van beiden of beiden zijn niet blij met deze oplossingen.
Uit de mentale gevangenis blijven
Je leert elkaar vinden door echt naar elkaar te luisteren. In een conflictsituatie is dat lastig, want dan zit je emotie in de weg. Je zit vast in je eigen standpunt wat je niet op wilt geven. Terwijl de ander nog aan het woord is, zit je alvast te bedenken waarom het niet kan en hoe je zijn beweringen gaat weerleggen. Dat gebeurt op hetzelfde moment waardoor je niet goed kunt luisteren.
Wanneer je werkelijk luistert, zet je je eigen mentale gevangenis open.
Je kunt alleen goed luisteren als je je eigen gedachten even opzij zet en het gedachtenspoor van de ander probeert te volgen. Wat zijn zijn gedachten? Wat is zo belangrijk voor hem dat hij dit nu bij jou aankaart? Met welke gevoelens zit hij hier aan tafel? Wat heeft hem getriggerd? Gaat het nog echt over jou of over iets anders? Wat beweegt hem echt om dit op tafel te leggen?
In plaats van zijn standpunt als bedreiging te zien ga je onderzoeken wat je van hem kunt leren. Net zolang tot je hem begrijpt in hoe hij tegen de dingen aan kijkt. Zo krijg je een bredere blik op de zaak en zijn betere oplossingen mogelijk.
Zodra je medewerker merkt dat je alle moeite doet om hem echt te begrijpen, valt zijn schroom om te vertellen weg. Hij krijgt er vertrouwen in dat je zijn verhaal op waarde schat. Je luistert oprecht en vraagt door. Hij vertelt meer en meer zodat helder wordt wat er werkelijk achter zijn verhaal zit. Hij is in zijn leven nooit gezien en gewaardeerd en voelt zich snel de mindere. Hij heeft ooit besloten dat dit niet weer gaat gebeuren. Wat nodig is, is dat hij echt gehoord en gezien wordt en er ook toe doet, ondanks zijn ziekte van afgelopen tijd. Beiden gaan met een voldaan gevoel naar buiten.
Heb jij het lef om over je eigen schaduw heen te stappen en gezamenlijk op zoek te gaan naar nieuwe oplossingen?
Wat doe je met een verschil
De kracht van het proces zit in hoe je tegen verschillen aankijkt. Wat doe je: negeren, bekritiseren, tolereren, accepteren, waarderen of vieren. Tot en met tolereren sluit je een compromis, vanaf accepteren ben je in staat om een 3e alternatief te vinden. Wanneer we het 'ik-versus-jij-denken' loslaten en gezamenlijk op zoek gaan naar het derde alternatief, zijn we in staat tot nieuwe uitkomsten te komen waar iedereen beter van wordt.
Langdurige conflicten
Wanneer partijen al langer met elkaar in een conflict zijn, waarbij irritaties en voorvallen zich hebben opgestapeld, is het bijna niet meer mogelijk voor mensen om zich open te stellen voor de ander. 'Ja maar...' Toen en toen...' 'Hij doet altijd...' 'Hij wil ook nooit...' We verdwalen in het veld van de eeuwige waarheden en zien daarin steeds weer ons gelijk bevestigd. Beide partijen graven zich verder in, beide partijen gebruiken steeds grotere middelen om te overleven. Voordat de ander maar iets uitbrengt sta je al op scherp. Dan kom je er samen niet meer uit en is hulp van buitenaf nodig.
Je hebt de ogen en oren van iemand anders nodig die diepgaand kan luisteren en geen partij kiest. Van iemand die jou en de ander ieder in zijn eigen spiegel kan leren kijken. Van iemand die je jezelf en de ander leert accepteren in wie hij of zij is en hoe hij of zij doet. Ook hier werkt ook het derde alternatief.
Wat doet Movaeres
De mensen van Movaeres doorgronden je en zien waar het voor jou en de ander werkelijk over gaat. Ze kijken verder dan je zelf kunt kijken, ze hebben sneller door wat je dwars zit en waar dit nog meer over gaat. Ze weten de trigger van jou en de ander te benoemen. Maken duidelijk wat jullie niet gezien en gehoord hebben van elkaar en ook niet begrijpen. Beide partijen leren hier veel van en komen tot verrassende en dierbare oplossingen. Dat vraagt wel het lef van jou om over je eigen schaduw heen te stappen.
Neem contact met ons om jullie conflict de wereld uit te helpen en te komen tot een nieuwe impuls in jullie samenwerking. Bel 0486 - 422 322.
Verder lezen
Het derde alternatief: Het principe van creatieve samenwerking van Stephen R. Covey is een aanrader om te leren anders om te gaan met conflicten.